Dünya Sağlık Örgütü verilerine göre, dünyada yaklaşık 600 milyon işitme engelli birey bulunuyor. Türkiye’de ise her yıl doğan 1 milyon 300 bin bebeğin 2 bini işitme kaybı ile dünyaya geliyor. Yenidoğan bebeklerde işitme kayıplarının önlenebilmesi ve bebeğin hem fiziksel hem de ruhsal gelişim sürecinin olumsuz etkilenmemesi için doğum sonrası yapılan yenidoğan işitme testi büyük önem kazanıyor.

Yeni doğan bebeğin doğumdan hemen sonra yapılan işitme değerlendirmesi testinin sonucu ‘geçer’ olsa dahi ilerleyen aylarda da bebeğin gözlemlenmeye devam edilmesi gerekiyor. Medline Adana Hastanesi Kulak Burun Boğaz Hastalıkları Uzmanı Dr. Mustafa Kemal Olgun, “Bebek, 3 ay içinde ebeveyn sesine, 6 ay içinde cevap seslerine yönelmelidir. 12. ayda ise birkaç kelime de olsa ‘’anne-baba’’ gibi sözcükleri çıkarabilmelidir” diyerek aksi durumlarda zaman kaybedilmeden bir uzmana danışılması gerektiğini söylüyor.

Erkek bebeklerde genetik geçiş daha fazla

Özellikle erkek bebeklerdeki işitme sorunlarında genetik geçiş daha sık görülürken problem Usher, Alport ve Down gibi bazı sendromlarla uyum içinde olabiliyor. Genetik olmayan işitme sorunları ise gebelik diyabeti, bazı enfeksiyonlar, RH uyuşmazlığı, alkol ve ilaç kullanımı gibi nedenlere bağlı gelişebiliyor.

Geniz eti ve adenoid doku büyümesi etkiliyor

Bebeklikten çocukluk çağına geçilen dönemlerde en sık rastlanan sorunlar ‘orta kulak iltihabı veya orta kulakta sıvı toplanması’ ile ortaya çıkıyor. İşitme kaybı sorunu yaşanmasının nedenleri arasında en sık rastlanan ise geniz eti ya da adenoid doku büyümesi ile oluşan östaki tıkanıklığı oluyor. Östaki yolu, burnun arka bölgesi ve orta kulak arasında olup, orta kulağın havalanmasını sağlıyor. Buradaki gelişen bir tıkanıklık ise işitmenin azalmasına yol açabiliyor. Diğer öne çıkan nedenlerin arasında da genellikle kafa travması veya bazı viral enfeksiyonlar yer alıyor.

Erken teşhis çok önemli

Yenidoğan bebeklerde işitme kayıplarının önlenmesi, bebeğin hem fiziksel hem de ruhsal gelişim sürecinin olumsuz etkilenmesinin önüne geçmede büyük rol oynuyor. İşitme fonksiyonu sağlanamayan bebekler konuşmayı da öğrenemiyorlar. Bu nedenle erken dönemde problemin teşhis edilerek mümkün ise vakit kaybetmeden işitmeyi sağlayıcı yöntemlerin uygulanması gerekiyor.

Bu işaretlere dikkat edin 

Bebeklerdeki işitme kayıplarının önüne geçilmesinde ailenin bilinçli gözlemi büyük önem kazanıyor. Ancak bir sorunun varlığından şüphe edilmesi halinde ortadaki tablonun gerekirse çocuklarda işitsel fonksiyonların değerlendirilmesi amacıyla uygulanan klinik ABR testi gibi ileri teknikler ile de kontrol edilerek uzmanlarca değerlendirilmesi gerekiyor. Bu durumlar ise şöyle sıralanıyor:

• Çocuk konuşmaları anlamakta veya ayırt etmekte sorun yaşıyor ise
• Diğer çocuklarla konuşmasından farklı bir konuşması varsa
• İsmine hemen cevap vermiyorsa
• Televizyonun vb. görsel cihazların sesini çok açıyorsa
• Hiperaktivite veya diğer davranış sorunları varsa
• Konuşma geriliği varsa
• Diğer kişilerin konuşması esnasında dudak okuması yapıyorsa