Baş dönmesi, kişi hareket etmediği halde kendisinin veya etrafının döndüğünü hissetmesi şeklinde tanımlanıyor. Dış etkenler, kullanılan ilaçlar ve sahip olunan bazı hastalıklar baş dönmesine neden olabiliyor. Baş dönmesi anlık olarak geçse bile altta yatan neden saptanmadıkça sorunun tekrarlama ihtimali artarken kimi zaman tedbir alınmadığı için üzücü sonuçlarla da yaşanabiliyor.

Baş dönmelerinin önemli bir hastalığın habercisi olabileceğini ve bu nedenle altta yatan nedenin mutlaka belirlenmesi gerektiğini anlatan Medline Adana Hastanesi Kardiyoloji Uzmanı Prof. Dr. Onur Akpınar, baş dönmesi ve bayılmanın kalp hastalıklarını işaret edebileceğini söyleyerek konu hakkında şu önemli bilgileri veriyor.

Kısa süren baş dönmelerine dikkat!

Baş dönmeleri bazen uzun sürer ve saatlerce hatta günlerce bile devam edebilir. Uzun süreli, aralıksız devam eden baş dönmesi şikâyeti yaşam kalitesini bozduğu için genellikle hastalar bir doktora başvururlar. Bu tür şikâyetler çoğunlukla kulakta denge organı veya beyin hastalıkları ile ilişkilidir ve nadiren kalp ile ilgili sorunlara bağlıdır. Baş dönmesi eğer çok kısa sürerse, hastalar bu durumu “bayılır gibi olma” ya da “fenalaşma hissi” şeklinde tarif ederler. Bu tür baş dönmeleri ise hastalar tarafından genellikle önemsiz bir durum olarak algılanır ve çoğunlukla bir doktora başvurulmazlar. Ancak bu şikâyetler önemli bir kalp hastalığının ilk işareti olabilir.

Aritmi kalbin kasılmasını etkiliyor

Aritmi yani kalpte ritim bozukluğu, kalp atımlarının düzensiz hale gelmesidir ve hastalar bunu genellikle çarpıntı şeklinde hissederken, bazı hastalar ritim problemi sırasında baş dönmesi ve fenalık hissi de yaşarlar. Kalp ritminin çok hızlı veya yavaş olması kalbin etkili kasılmasını engelleyerek tansiyonu düşürür. Bu durum ise beyne yeteri kadar kan gitmesini zorlaştırır. Buna bağlı olarak hastalarda baş dönmesi hatta bayılma görülebilir. Aritmiler çoğunlukla zararsızdır. Fakat nadiren de olsa hayati tehlikeye yol açabilir.

Kalp yetmezliği olan hastalar etkileniyor

Ender görülen ancak yüksek öneme sahip bazı ritim problemleri ise hastalarda sadece baş dönmesi ve bayılmaya sebep olur. Aslında bu şikâyet kalp durmasının tek belirtisi de olabilir. Sorun, birden fazla damar tıkanıklığı olan kalp yetmezliği hastalarında daha sık görülmekle beraber tamamen normal kişilerde de yaşanabilir fakat genellikle kısa sürer. Kalbin aniden durmasına bağlı olarak beynine kan gitmeyen kişi bu süre zarfında kendinden geçerek bayılabilir. Bu tür şikâyetlerin ciddiye alınmaması halinde ilerleyen dönemlerde ani gerçekleşen ölümler yaşanabilir.

Tansiyondaki ani değişimler önemli

Bir başka baş dönmesi sebebi ise kan basıncının (tansiyon) aniden düşmesi veya yükselmesidir. Hastaların kullandığı tansiyon ilaçlarının fazla gelmesi nedeniyle kan basıncı düşüklüğü yaşanabilir. Bunun yanı sıra ani gelişen kan basıncı yükselmeleri de hastalarda baş dönmesine neden olabilir. Sorun yaşanırken ölçülen tansiyon ve kalp hızı durum değerlendirmesi açısından çok önemlidir. Sonuçlar normal ise bu şikâyetin kalp hastalıkları ile ilgili olmadığı düşünülür. Eğer çok yüksek bir kalp hızı veya düzensiz kalp atışları varsa ya da kalp hızı çok yavaş ise mutlaka bir kardiyoloji uzmanına başvurmak gerekir. Yine baş dönmesi sırasında çekilecek kalp grafiği (EKG) hastalığın tanısını koyma açısından değerlidir. Özellikle eforla birlikte görülen baş dönmesi şikâyetleri ise akla ilk olarak kalp ile ilgili problemleri getirir. Hasta yürüdüğü zaman baş dönmesinden şikâyet ediyorsa, kalp ritmi doktor tarafından mutlaka değerlendirilmelidir. Yine efor beraberinde çarpıntı ve göğüs ağrısı da varsa vakit kaybetmeden uzman bir doktora başvurulmalıdır” diyor.

Ani ölümlere ve felce yol açabilir

Halk arasında ‘şah damarları’ olarak bilinen karotis arterlerindeki daralma veya tıkanma da yine baş dönmesi, göz kararması, kısa süreli konuşma veya görme bozuklukları gibi yakınmalara sebebiyet verebilir. Damarlardaki ciddi daralmalar veya gelişebilen pıhtılar ani ölümlere veya kalıcı felce neden olabilir. Söz konusu sorunları yaşayanların derhal bir sağlık kuruluşuna baş vurmaları hayati derecede önem arz eder.